“De dessa Binangoen in Tjilegon is bekend om zijn mooie ananas. Daar vindt men vierhonderd bouws van die vruchten, zonder enig plantverband door de bevolking aangelegd. Wij maakten er kort geleden een wandeling, doch konden door de ananasstruiken inderdaad de grond niet zien. Midden in deze tuinen, ter hoogte van de dessa Tegaltongleng, vindt men een mooie gedenknaald op het graf van een Hollands officier, die in 1850 sneuvelde. Wij lazen op het grafschrift: „Hier rust Johannes Krieger de Back, geboren 22-2-1820 te Nijmegen, gesneuveld 3-3-1850 te Tegaltongleng bij een treffen van een onder zijn bevelen staand detachement Djagang Secars, sterk 25 cavaleristen, met de muiters.” Het zal voldoende bekend zijn, dat in 1850 een klein detachement der onzen te Tegaltongleng een nederlaag leed. Onder de gesneuvelden bevond zich ook Krieger, die zeer waarschijnlijk de aanvoerder van dit kleine detachement is geweest. Van de versterking is geen steen meer te vinden, doch de bevolking weet nog de plaats aan te wijzen waar zij gelegen heeft. Dit merkwaardig graf wordt goed onder houden en de bevolking ontziet het.” 

Aldus het Nieuws van den dag voor Nederlandsch-Indië, op 15 juni 1932. De hier beschreven feiten vonden plaats zo’n 80 jaar eerder, en er was al sprake van enige legendevorming. In het Bataviaasch Nieuwsblad van 9 november 1918 werd een lang artikel gewijd aan de strijd van de Nederlandse cavaleristen tegen de ‘opstandelingen’ en ‘muiters’ in het Bantamse. Krieger de Back verliest hierin het leven in een heldhaftig gevecht: “Vernemende, dat bij het gehucht Tegal Tongleng een aantal muiters stand houdt, stort Luit. Krieger de Back zich met zijne Djajeng sekars onmiddellijk in den smallen weg door het ravijn, bereikt den overkant waar bij met zijn paard over den pagger springt, maar om het met den dood te bekoopen: opgevangen op tal van lansen bezwijkt hij.”

Over de motieven van de opstand werd hierin geen uitleg gegeven. In het Indisch Militair Tijdschrift van 9 november 1940 daarentegen werd verwezen naar een weigering van een vaccinatie (vermoedelijk tegen de pokken-KM). Krieger de Back blijkt hierin onfortuinlijk aan het eind van zijn leven te zijn gekomen door de aanvaring met een boomtak:

“Eind februari 1850 kwam de bevolking van de desa Tegaltongleng (onderdistrict Balagendong, district Kramatwatoe, regentschap Serang) in verzet tegen een voorgeschreven vaccinatie. Een tweetal geestdrijvers had haar namelijk wijsgemaakt dat de desalieden zouden worden geopereerd.
De 22 februari 1820 te Nijmegen geboren 2e luitenant der cavalerie Krieger de Back kreeg opdracht, dit verzet met 25 Djajang Sekars te breken. Toen hij de verzetslieden bij hun kampong ontmoette, wilde hij trachten, zonder gewapend optreden aan zijn opdracht te voldoen. Daartoe liet hij zijn detachement halt houden waarop hij alleen naar voren reed met de bedoeling de bevolking toe te spreken. Deze maakte echter aanstonds aanstalten, hem aan te vallen, waarop Krieger de Back zijn poging opgaf, zijn paard wendde en naar zijn manschappen terugreed. Daarbij botste hij ongelukkigerwijs tegen een boomtak waardoor hij van zijn paard viel en nog voordat de ter hulp snellende Djajang Sekars hadden kunnen ingrijpen, door de verzetslieden zodanig werd verwond, dat hij kort daarop overleed.
Het van zijn aanvoerder beroofde detachement wist het verzet niettemin te breken waarbij onder meer de beide raddraaiers werden gedood.
Het eenvoudige gedenkteken werd eerst een zestigtal jaren later opgericht en draagt het volgende opschrift:

Hier rust
Johannes Krieger de Back
2e Luitenant der Cavalerie
Geboren 22-2-1820 te Nijmegen
Gesneuveld 3-3-1850 te Tegaltongleng,
Bij een treffen van een onder
Zijn bevelen staand detachement,
Djajang Secars, sterk 25
Cavalaristen, met de muiters.”

Het gedenkteken zou dus een zestigtal jaren later zijn opgericht, dus zo rond 1910. Van deze gebeurtenis zijn geen bijzonderheden bekend; evenmin is iets bekend van de latere status van het monument.

Bronnen
Indisch Militair Tijdschrift, 1 augustus 1940
Bataviaasch Nieuwsblad, 9 november 1918
Nieuws van den dag voor Nederlandsch-Indië, 15 juni 1932
Afbeelding monument Indisch Militair Tijdschrift.