Jong Sumatra, Padang, 1919

Op 9 December 1917 werd door een 150-tal leerlingen van middelbare scholen te Batavia opgericht de vereniging Jong Sumatranen Bond (JSB). Deze organisatie was de belangrijkste van de jongeren uit de Buitengewesten en telde in 1918 volgens het orgaan Jong Sumatra reeds 500 leden, aangesloten bij afdelingen te Batavia, Buitenzorg, Serang, Soekaboemi, Bandoeng, Poerworedjo, Padang en Fort de Kock. Onder de in 1920 op de voorgrond tredende hoofdbestuursleden behoorde ook Mohammad Hatta, die in 1922 voor verdere studie naar Nederland vertrok en aldaar een der oprichters werd van de ‘Indonesische Vereeniging’, de latere ‘Perhimpoenan Indonesia’.

Als beginselverklaring werd het volgende geponeerd : “De toekomst van het volk van Indonesië is uitsluitend en alleen gelegen in de instelling van een regeringsvorm, die aan dat Volk zelf verantwoordelijk is in de ware zin van het woord, omdat alleen een dergelijke regeringsvorm voor het volk aannemelijk is. Daartoe behoort door iedere Indonesiër naar zijn vermogen en aanleg gestreefd te worden door eigen kracht en eigen kunnen, onafhankelijk van de ‘hulp’ van vreemden. Elke versnippering van Indonesische krachten, in welke vorm ook, wordt met de meeste klem afgekeurd, wijl slechts de meest hechte aaneensluiting van Indonesië’s zonen kan leiden tot bereiking van het gemeenschappelijk doel.”
In 1925 kwam er een nieuwe beginselverklaring, die onder andere deze scherpe bepaling bevatte : “Slechts een zich één voelend Indonesië, onderlinge groepsverschillen ter zijde stellend, kan de macht van de overheersing breken. Het gemeenschappelijke doel— de vrijmaking van Indonesië – eist de totstandkoming van een bewuste, op eigen kracht steunende nationalistische massa-actie.” 

De Jong Sumatranen Bond was slechts één van de vele jongerenorganisaties die een nationalistisch doel nastreefde. Ongeveer tegelijkertijd ontstonden bonden als Jong Java, Jong Celebes en Jong Ambon. De afdeling in Padang zag het licht in 1918.

Op 4, 5 en 6 juli 1919 werd te Padang een eerste jaarcongres georganiseerd van de Jong Sumatranen Bond. Het was bij deze gelegenheid dat op het Michielsplein een ‘tugu’ werd opgericht om dit heuglijke feit te herdenken. De eerste steenlegging werd om protocollaire redenen overgelaten aan mevrouw M.J.I. Arends-Overgaauw, de echtgenote van de assistent-resident.

Deze gebeurtenis mag curieus worden genoemd. Nauwelijks een week eerder was in Padang, op initiatief van de lokale bevolking, een herinneringsmonument opgericht als dank voor 100 jaar Nederlands gezag, ‘Nederlandse overheersing’ zouden we nu zeggen. De JSB richtte hier nu een zuil op om te herdenken dat men van dat gezag verlost wilde worden. En toch ook híer weer: een eerste steenlegging door een vertegenwoordiger van datzelfde gezag (N.B. Padang telde in deze jaren ca 40 duizend Inlanders en  ca. 2 duizend Europeanen)! Mogelijk dat anders geen toestemming werd verkregen voor deze oprichting?

De zuil droeg de opschriften: Monument JSB 7 juli 1917 – 5 sjawal 1335/ Tersiarnja Pergerakan Anak Sumatra (Door de jongeren van Sumatra)/Kekallah Agama Islam (met eerbied voor de Islam)/Ter herinnering v/h 1e congres Jong Sumatranen Bond.

De Jong Sumatra Bond werd op 23 maart 1930 opgeheven om samen met de andere jongerenbonden op te gaan in de nieuwe organisatie Jong Indonesië.

In afwijking van andere monumenten uit de koloniale periode in Padang, heeft deze tugu de oorlogstijd overleefd. In de loop der tijd werden meerdere kleine aanpassingen aangebracht, maar het monument is nog steeds als zodanig te bezichtigen, op de kruising van de Jalan Diponegoro en de Jalan Gereja.

 

Bronnen
Sumatra post, 23 juli 1919
Het Volk, 28 april 1930
De West: Nieuwsblad voor en uit Suriname, 7 november 1945
http://www.mantagibaru.com/2014/08/tugu-jong-sumatranen-bond.html

De JSB-tugu in 1919
De zuil, thans. Op de achtergrond het Gempa Memorial voor de slachtoffers van de aardbeving in 2009.
De huidige tekst

 

De zuil, enkele jaren geleden
Plattegrond Padang, ca. 1915. De zuil werd geplaatst in het driehoekje boven ‘Prinsstraat’, thans Jalan Gereja.

 

Geef een reactie

Vul je gegevens in of klik op een icoon om in te loggen.

WordPress.com logo

Je reageert onder je WordPress.com account. Log uit /  Bijwerken )

Facebook foto

Je reageert onder je Facebook account. Log uit /  Bijwerken )

Verbinden met %s