Uit de Indische Courant, 11 mei 1938:

“Een volkomen openlijke belijding van diepe genegenheid. De jonge moeder in het Huis van Oranje. Amsterdam, 4 Mei ’38
In de artikelen over de viering van het huwelijk van Prinses Juliana en Prins Bernhard is indertijd terecht de aandacht gevestigd op de grote versterking, welke de houding van het Nederlandse volk jegens het Vorstenhuis heeft ondergaan. (…)
Thans echter is in die gevoelstoon wel een zeer opmerkelijke wijziging Ingetreden. Wie iets gezien heeft van de feestelijkheden, ter gelegenheid van den verjaardag van Prinses Juliana op 30 April jl. georganiseerd, en wie, in dagbladen van verschillende schakering, de verslagen heeft gevolgd van hetgeen zich alom in den lande heeft afgespeeld, kan zonder aarzelen verklaren, dat ditmaal het volk in meerderheid zich in volle bewustheid van overgave en in volkomen openlijke belijding van zijn diepe genegenheid onder het symbool van Oranje heeft gesteld.
Dat is feitelijk de kern der grote wijziging, welke zich voltrokken heeft: dat het Vorstenhuis, dat Oranje niet langer meer uitsluitend of in hoofdzaak een staatkundige gegevenheid is, maar dat het besef van zijn aanwezigheid aan de top van ons staatsbestel wederom geworden is tot een waarachtig beleefd symbool; een symbool, waarin het Nederlandsche volk de beleving van-zichzelf, de notie van zijn diepste innerlijke eigenheid ervaart.
Het is hier niet de plaats voor uitvoerige psychologische beschouwingen over de oorzaken, welke dit proces van ontwikkeling hebben aangewakkerd en bevorderd; wij mogen hier volstaan, met het resultaat van die ontwikkeling blijde te begroeten als een versterking van Nederlands Volkskracht, omdat op deze wijze de natie zich als het ware over alle politieke en confessionele verschillen heen opnieuw heeft saamgebonden tot een werkelijk gevoelde eenheid.”

Beatrix-bomen

‘Een diepe genegenheid jegens Oranje’, ‘Een weergaloze demonstratie van bezielde trouw’, – ook Nederlands-Indië ontkwam er niet aan. Had het huwelijk van Juliana en Bernhard al aardig wat huldeblijken opgebracht, de geboorte van prinses Beatrix gaf nog meer aanleiding tot feestvieren. In verschillende plaatsen in Indië was sprake van monumentale geschenken. Zo kregen onder andere ‘Beatrix-bomen’:

Magelang, op het erf van de Prinses Beatrixschool;
Manokwari, voor het bestuurskantoor;
Pasoeroean, in het plantsoen tegenover de pastorie van de R.K. Kerk (waringin);
Soekaboemi, op het voorerf van de Hollands-Chinese school aan de Kadasterweg (waringin);
Soerabaja, westelijk deel Cannaplein.

Over de planting van de boom in Pasoeroean:
“Woensdagmorgen om half acht had in het plantsoen tegenover de pastorie der R.K. kerk, het planten van de Prinses Beatrix-boom plaats, hetgeen met enig ceremonieel gepaard ging.
Aanwezig waren, naast het volledige Europees- en Inheems Binnenlands Bestuur ter plaatse, alle schoolkinderen met hunne respectievelijke onderwijskrachten en hoofden der scholen, zomede vele belangstellenden met hunne dames.
De assistent-resident, tevens fd. burgemeester van Pasoeroean, dr. C.G.E. de Jong, wees de jeugd op de symbolische betekenis van deze gebeurtenis, waarna de regent zulks insgelijk deed bij de Inheemse schoolkinderen in de landstaal.
De jongste en de oudste leerling van iedere klasse groeven vervolgens, onder leiding van het hoofd der E.L.S., de heer L. Blom, een kuil, waarin het boompje straks moest worden neergelaten.
Onder het zingen van een tweetal coupletten van het Wilhelmus, onder leiding van het hoofd der H.C.S., de heer H. P. Brussaard, werd een klein waringin-boompje geplant, waarmede deze plechtigheid was afgelopen.
(Indische Courant, 10 februari 1938)

Beatrix-banken

‘Beatrix-banken’ kregen Djokjakarta en Malang. Vooral in deze laatste plaats werd flink uitgepakt.
Onder de kop ‘Malang’s monumentale middenstandsbank. Op Koninginnedag onthuld in het Beatrix-park’, schreef de Indische Courant:
“In het nieuwe Prinses Beatrixpark wordt op Koninginnedag, na afloop van het Openbaar Gehoor, de monumentale bank door de Malangse Middenstands Vereniging onthuld en overgedragen aan het gemeentebestuur. De geboorte der Prinses was destijds voor de Middenstand Vereniging ene gerede aanleiding, een monument aan de stadsgemeente te bieden als blijvende herinnering aan deze gebeurtenis. Tenslotte viel de keuze op een bank in het naar de Prinses genoemde nieuwe gemeentelijk park aan de Idjenboulevard tegenover de Smeroestraat gelegen. De heer J.O Ch. Lang, Architect te Malang, is erin geslaagd een waarlijk keurig geheel te ontwerpen, stijlvol en sierlijk. De bank heeft een lengte van bijna 3,5 meter, terwijl het gehele monument bijna 10 meter lang is. Een stenen leuning scheidt de voor- en achterzijde van de bank. Aan weerszijden wordt zij geflankeerd door ronde bloemschalen en ellipsvormige bloembakken. Het monument wordt gebouwd op een ovaal trottoir van bergstenen, voorzien van enige terrassen boven elkaar en afgezet door randen van edelbeton. De bovenrand van de leuning bevat, aan weerszijden een gebeitelde inscriptie, de opdracht aan het gemeentebestuur.

De eerste steen werd gelegd op 4 Augustus. De bank vormt het middelpunt van het eerste gedeelte van het Beatrixpark, dat reeds met zijn boom- en plantsoenaanleg een aardige indruk geeft. Het gehele park wordt 11 hectare groot en het aanleggen ervan zal totaal 3 jaar vorderen. De door het park stromende vliet zal worden opgestuwd, zodat enige watervalletjes gevormd kunnen worden, terwijl rustieke bruggetjes over het water de wandelpaden aan weerszijden zullen verbinden. Het park wordt begrensd door Prahoeweg, Pandermanweg en in het Westen door een toekomstige ringboulevard, die van Oro-Oro dowo in wijden boog ten Westen van het raceterrein naar het Tuindorp wordt aangelegd tot het kruispunt van (verlengde) Prahoeweg en Ramboetanweg.” (Indische Courant, 23 augustus 1938)

Een week later berichtte het blad:
“Aanbieding Beatrix-bank: In een klein plantsoentje naast den Idjen boulevard, een begin van het latere Beatrixpark, werd onder een brandend en verzengend zonnetje de Beatrix-bank aangeboden en onthuld, een cadeau der Malangse Middenstands Vereniging aan de burgerij. Drie veelkleurige parasols boden slechts aan enkelen schaduw. Er was veel publiek.
Mr. Van Weenen, voorzitter der M.M.V., hield een rede; spreker memoreerde hoe men gemeend had blijvend uiting te moeten geven aan de blijde gevoelens die opgewekt werden door de geboorte van Prinses Beatrix en men had dit in concrete vorm tot uitdrukking gebracht in de vorm van dit monument, hetwelk spreker de burgemeester aanbood. (Applaus). Nadat deze laatste geantwoord had, onthulde mevrouw Boerstra de fraaie bank, schepping van de heer Lang. Tenslotte bracht mr. Van Weenen een driewerf hoera uit en speelde de muziek het Wilhelmus.”

x